Laten zien wat je weet
Het is leuk om vooraf een proefexamen in handen te hebben. Weet echter dat dit niet het ultieme wapen is dat je erdoor zal slagen. Het kan helpen.
Maar dat kunnen vele zaken die je tijdens deze week ervaren en gezien hebt. Als je systematisch de technieken van deze week toevoegt aan de capaciteiten die je al bezit, dan is het examen een logisch gevolg van al je inspanningen. Jij hoeft je geen zorgen te maken. Doe gewoon je ding. Je kunt het.
Misschien nog een paar elementen voor tijdens het examen zelf. Een aantal tips die je basisinstelling bij aanvang van het examen verstevigen.
Tip 1. Stress
Je hebt oefeningen gedaan die je stressniveau sterk verminderen. Toch kunnen een aantal zaken net voor het examen je adrenaline niveau de hoogte in jagen. Bezin eer je begint.
Je staat te wachten om binnen te mogen in het examenlokaal. Plots begint een van je medestudenten aan een opsomming van een lijst die tot de examenstof behoort. Het is gewoon indrukwekkend. Voor je het weet, ben je jezelf aan het vergelijken met deze student.
Geloof me, hier kom je niet goed uit. In vergelijking met andere studenten breng je het er altijd slechter vanaf. Ze vertellen verhalen vanuit hun manier van informatieverwerking. Dit is niet jouw manier van studeren geweest. Dus, jij gaat nooit op die manier antwoorden. Erger, je gaat jezelf in twijfel trekken omdat je niet op die manier antwoordt. Net wat je nodig had om je adrenalinepijl de lucht in te doen schieten.
Vertrouw in jezelf en ga op een afstand staan van deze student. Je hebt zijn hulp niet nodig. En als hij je blijft achtervolgen, spreek hem dan vriendelijk aan en vraag dat hij dat bij iemand anders doet. Als je dan toch met vrienden of medestudenten naar het examen gaat, praat over het weer of iets anders. Even je geest ontspannen voor een examen is altijd een goede beslissing.
Een medestudent kan jou nooit zo uit evenwicht halen als je dat zelf kunt. Maak je dus geen zorgen over examens of over problemen die zich misschien nooit zullen voordoen. Denk positief, zelfs als dat inspanning vergt. Overtuig jezelf dat je zult slagen. Niemand anders kan dat voor je doen. Middeltjes uit flesjes of potjes tegen nervositeit helpen misschien tijdelijk, maar lossen op lange termijn niets op.
Stel jezelf nooit algemene vragen juist voor het examen. Weerom, de kans dat je een perfect antwoord geeft, bestaat niet.
EN wat 'voor' een examen geldt, geldt dubbel en dik 'na' een examen. Verricht geen dissectie na het examen. Je schiet er niets mee op en het enige resultaat is dat je je weer onnodig zorgen gaat maken. Je examen is gedaan, op naar het volgende examen.
De enige bedenking die volgens mij bijdraagt tot je doel is dat de examinator gewoon je niveau na gaat en dat slechts 2% van de informatie belangrijk is voor je carrière. Maar welke? Juist, ja…
Tip 2. Reden van examens
De competentie van sommige mensen kan je afleiden uit hun werk. Voor studenten zoals jij zijn succesvol afgelegde examens de gebruikelijke maatstaf. Het publiek verwacht, en mag verwachten, dat leden van sommige beroepen zich hebben gekwalificeerd door het afleggen van examens in hun hoofdonderwerp en in de noodzakelijke bijvakken. De meeste werkgevers beschouwen het slagen voor examens als een waardevolle indicatie voor de geschiktheid van een kandidaat voor de desbetreffende job. Bewezen vaardigheid met het omgaan van examenspanningen geeft tot op zekere hoogte aan dat iemand in staat is om te gaan met spanningen van werksituaties.
In die zin horen examens bij bepaalde keuzes in je leven. Zo kan je enkel chirurg worden als je slaagt in de examens voor dokter.
Tip 3. Slagen of zakken
De termen verwijzen naar je kennis om al dan niet te voldoen aan de normen van de examinator. Zij hebben geen betrekking op je succes of mislukking bij andere bezigheden. Zij garanderen niet het succes in andere aspecten van het leven.
Ze geven enkel een indicatie dat je naar alle waarschijnlijkheid (of niet)
(a) aan een bepaalde opleiding kan beginnen,
(b) je studie kan vervolgen, of
(c) gekwalificeerd bent om een bepaald deel van je studie in de praktijk te brengen.
Het belang van elk vak waarin je examen doet, moet zorgvuldig worden afgewogen. Is het vak belangrijk voor bepaalde kwalificaties, dan dient het zeer grondig gekend om het examen met succes af te leggen. Is het vak niet zo belangrijk voor de kwalificatie, dan kan je overwegen om minder tijd te besteden aan de studie hiervoor. Wanneer je studie in deeltijd plaatsvindt en/of er zijn andere aanspraken op je tijd, wordt het van groot belang je studie op een efficiënte manier uit te voeren.
Niemand maalt om de cijfers die jij behaalt. Deze cijfers hebben alleen betrekking op specifieke examens tijdens je studie en gelden NIET voor je vrije tijd. Ze dienen niet als stigma. Gebruik ze daar dan ook niet voor!
Tip 4. Aanpakken
Op het examen zelf kan je nog een aantal zaken doen die je helpen. Begin met je te ontspannen zodra je neerzit. Snuif even de sfeer op en geef jezelf een moment om tot rust te komen en de ruimte te bekijken. Het lijkt me dat een klaslokaal er altijd anders uitziet dan tijdens het academiejaar. Weet dat dit aan je eigen gevoelens en gedachten ligt. Nochtans is alles hetzelfde gebleven. Ja, misschien wel een tafel of zo verzet. Laat je hierdoor niet beïnvloeden. Plaats eventueel een anker van rust.
Ga daarna verder met het doorlezen van het examen. Gun jezelf gewoon deze tijd. En begin met de inleiding. Ga niet meteen van start met het beantwoorden van de eerste de beste vraag die je gemakkelijk lijkt. Let er vooral op dat je alle vragen volledig gelezen hebt, voordat je een antwoord formuleert. Ga er niet vanuit dat je meteen weet waar de vraag over gaat.
Lees zo nodig de vraag nog een keer totdat je er absoluut zeker van bent wat ze betekent. De enige strikvragen zijn vragen die je verkeerd interpreteert of die je niet verwacht op het examen. Zorg ervoor dat je 'definities' en soortgelijke termen die slaan op het vak waarin je examen doet, herkent en begrijpt.
Het beantwoorden van de vragen zelf begint met het inschatten van de tijd die je nodig hebt om een voldoende antwoord te formuleren. Houd daarbij rekening met vragen die onevenredig zwaar wegen.
Beantwoord eerst je 'beste' vraag, gevolgd door de 'op een na' beste.
Houd daarbij strikt rekening met de tijdsverdeling die je hebt gemaakt om elk antwoord te formuleren. Beantwoord nooit meer dan wat er gevraagd wordt. Het is tijdverspilling en kan je bovendien nog punten kosten. Zodra je een vraag volledig hebt beantwoord, noteer je het nummer van die vraag op een kladpapiertje. Zo houdt je bij welke vragen je gedaan hebt.
Omdat je tijd indelen nooit een exacte wetenschap is geweest, komt het voor dat je ofwel tijd tekort hebt, ofwel tijd teveel hebt. Als je tijd tekort hebt voor je laatste vraag, maak dan een lijst van korte opmerkingen wat je zou geantwoord hebben op die vraag.
De examinator kan je daarvoor nog punten geven. Als je nog tijd over hebt nadat je de laatste vraag hebt beantwoord, gebruik die tijd dan om te controleren of je echt alles hebt geantwoord wat werd gevraagd. Toevoegingen op het antwoord schrijf je op een aparte bijlage en merk je duidelijk herkenbaar zodat de examinator ze gemakkelijk kan terugvinden.
Een examen met meerkeuzevragen is de uitzondering op de regel. Begin meteen met het beantwoorden van meerkeuzevragen, maar sla vragen waaraan je twijfelt of niet weet over. Als de tijd het toelaat, kun je deze later nog beantwoorden. De antwoorden die geformuleerd werden, kunnen je in verwarring brengen.
Een trucje dat kan helpen, is alvorens te kijken naar de mogelijke antwoorden, je eigen antwoord te formuleren. Bij examens met meerkeuzevragen dien je heel goed te lezen en te begrijpen.
Wees netjes. Schrijf zo duidelijk mogelijk, probeer correct te spellen en grammaticaal juist te schrijven. Probeer niet vals te spelen met spiekbriefjes, e.d. Het is tijdsverspilling voor iedereen. Maar dat wist je allemaal wel, zeker!
Tip 5. Vergeten
Ja, soms overkomt het je op een examen. Het ligt op het puntje van je tong maar je krijgt het er niet direct uit. Je hebt geen tijd meer om erover na te denken. Je dient het nu te weten. Probeer op een mondeling examen nog even tijd te vragen om weer even tot rust te komen en je gedachten te verzamelen.
Er zijn in dergelijke situatie drie mogelijke probleemoplossers. Het alternatief is gokken of niet antwoorden. Na het toepassen van de probleemoplossers kan je nog altijd gokken of niet antwoorden.
1. Achteruit leunen. Even rustig niets doen en jezelf ontspannen. Gewoon wachten, eventueel met gesloten ogen.
2. Brainstormen. Schrijf op een kladpapiertje of zeg in jezelf (mondeling examen) een aantal verwante termen op. Doe dit gedurende een 3-tal minuten. De kans is groot dat door de woordenstroom, ook het antwoord mee naar boven komt.
3. Fotografisch geheugen. Stel jezelf nogmaals de vraag en doe de oefening van het wegnemen van de spanning tussen je bewuste en onbewuste geheugen.