Turbolezen, een snellees-techniek


Onderzoek constateert dat ons westers taalgebruik een woordverlenging heeft tot 25 % ten opzichte van vroeger. Elk woord telt meer letters en meer lettergrepen. 

Leuk gegeven als je dit koppelt aan de wijze van lezen zoals je op school leerde. Door woord voor woord te lezen heb je blijkbaar meer tijd nodig om een tekst te doorgronden dan vroeger. Erger nog, dit trage technische lezen verstoort de samenhang van de gedachte en vermindert het opneemvermogen. Dus, je leest trager dan je grootmoeder en dit met dezelfde opleiding.

Tijd om daar verandering in te brengen. Je gaat turbolezen en je grootmoeder kan weer die gezellige en knusse dame worden die zegt dat vroeger alles beter was. Je gaat een beter inzicht verkrijgen in de  werking van je ogen en deze zo bijsturen dat je automatisch sneller leest. Je gaat in een aantal stappen leren turbolezen.


Bij het lezen activeer je een bepaald deel van je netvlies. Onderzoek toont aan dat voor de kleuren rood en groen, dit slechts een klein deel is, voor de kleuren blauw en geel, dit een groter deel is en voor de kleuren zwart en wit, dit het grootste deel is. Concreet wil dit zeggen dat door deeltjes tekst of woorden te kleuren met fluostift, je automatisch trager gaat lezen. Dit heeft zijn nut maar erken het effect ervan. 

Dit vertragen bij het lezen is een fenomeen dat zich systematisch voltrekt. Ook als je sneller wilt lezen. Je blik stopt regelmatig bij het lezen. Het zoekt en vindt fixatiepunten die dienen als springplanken voor de volgende deeltjes informatie die je leest. 

Voor een leessnelheid tot 600 woorden per minuut betekent dit 3 fixaties per regel met een fixatietijd van 1/3 seconde. Prachtig maar niet praktisch als je sneller wilt lezen. Daarom ga je in de volgende oefening deze fixaties verwijderen. Je gaat je ogen laten glijden over de regels met leerstof.


Oefening:

Deel 1: Stel je per twee. Vraag aan je partner om met zijn ogen een grote denkbeeldige cirkel te vormen in de lucht. Je observeert zijn ogen als hij de contouren van de cirkel volgt. 

Deel 2: Ditmaal teken je met je wijsvinger de denkbeeldige cirkel voor hem uit. Vraag hem om met zijn ogen je vinger te volgen. Observeer intussen de bewegingen van zijn ogen.

Bespreking:

In het eerste deel van de oefening blijkt dat zijn ogen heen en weer springen. Ze zijn ongecontroleerd bezig ondanks de duidelijke opdracht. In het beste geval hebben de ogen van je partner een denkbeeldige hoekige en kantige 10-hoek in de lucht getekend. 

In het tweede deel blijkt duidelijk dat zijn ogen je vinger volgen. Zij doen dit op een rustige manier. En inderdaad ze tekenen een denkbeeldige cirkel.

Dit gedrag vertonen je ogen ook bij het lezen. Ze flitsen van hier naar daar en totzelfs als je optimaal focust, volgen ze slechts sporadisch. Daarom lees je vanaf nu opnieuw met de vinger. Maak je geen zorgen. Je kan eventueel een pen of een potlood gebruiken om  je vinger te vervangen. 

Dit gedrag zie je ook wel eens bij een grote directeur die het werk controleert van een lagere bediende. Als je op computer leest, doe je de beweging met je muis. Op die manier kan je ook op scherm snellezen.

Oefening:
Neem je boek en lees gedurende 10 minuten met gebruik van je vinger. Laat je vinger over de tekst glijden. Varieer de leessnelheid van snel naar zeer snel naar supersnel naar trager, enz. ...

Het aantal fixaties per regel vermindert fel. Het is zo dat voor ieder onder ons het aantal fixaties verschillend is. Goede lezers nemen bredere stukken tekst op in één fixatie. Je spieren passen de oogbeweging en je gezichtsscherpte automatisch aan. Door sneller met je vinger te bewegen ga je automatisch ook sneller lezen.

Het kan echter nog beter. Bij deze oefening viel mij op dat iedereen bij de volgende regel telkens terug naar voor diende te gaan met zijn vinger. Precies een typemachine van vroeger waarbij je de rol diende terug te zetten als je een regel had getipt.  Een overbodige luxe als je het mij vraagt. Daarom volgende oefening.

Oefening:
Ga met je vinger enkel van rechts naar links lezen. Doe dit minstens voor 15 minuten. Doe dit met dezelfde snelheden als in de vorige oefening. 

Bespreking:
Na nog geen vijf minuten blijkt dat je het gevoel hebt dat je inzicht en begrip van de tekst verkrijgt. In werkelijkheid is dit ook zo. Net zoals ik uitlegde bij het scannen, blijkt dat voor je brein geen moer uitmaakt in welke richting je leest. 

Vanaf nu kan je van links naar rechts lezen. Op het einde van de regel gewoon van rechts naar links verder lezen. Leuk hé.

Het kan nog beter. Het zal je wellicht opvallen dat je door je opgedreven snelheid je niet meer subvocaliseert. Soms hoor je wel suizingen. Met andere woorden, er blijven woorden nazinderen in je oren, ook al verklank je niet meer de volledige tekst. Dit is heel normaal en ook bij het turbolezen op hoge snelheid blijft dit effect spelen. 

De laatste stap die je toevoegt aan je nieuwe vaardigheid is het nogmaals verminderen van het aantal fixaties. Gebruik je perifeer zicht dat je geleerd hebt bij het scannen en lees twee regels in één keer. Doe dit zowel van links naar rechts als van rechts naar links. 

Hierdoor verkrijg je nog een beter begrip van de inhoud. Zonder dat de ogen sneller hoeven te bewegen , krijgen ze toch sneller toegang tot de informatie. Het vergroot nogmaals het concentratievermogen. Je ziet als het ware de tekst. Dit is anders dan het lezen dat je geleerd hebt. Even oefenen.

Oefening:
Leg je boek open op een willekeurige bladzijde. Plaats het anker en begin met het turbolezen. Eerst lees je één regel, daarna twee regels tegelijk. Als je het gevoel hebt dat je begrijpt wat je leest, ga dan naar drie regels, enz. ... Blijf je snelheid variëren. Maar niet te traag, anders verval je opnieuw in het subvocaliseren. 
Doe dit voor 20 minuten.

Besluit
Het perifeer zicht met symbool stellen je in staat om verticaal te lezen. Wie een brede blik onder de knie heeft, is in staat de leerstof verticaal te lezen. De ogen springen van regel tot regel naar beneden, waarbij het perifeer zien in verticale richting verbetert. Overigens kunnen lange regels ook in een aantal horizontale fixaties worden gelezen. 
Eens je het optimale individuele ritme vindt en je de daarbij horende lichaamsmotoriek beheerst, dan dien je de verbreding van de blik tot de hoogste bereikbare waarde op te voeren. Zo zal turbolezen je als snelleestechniek helpen.